اصول ثابت تهران در زمستان و تابستان وین/مذاکرات رفع تحریمها در کدام ایستگاه متوقف مانده است؟
تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۴۴۹۵۸
به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی ایرنا، زمانی که علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران در آذرماه سال گذشته برای دور جدید مذاکرات، از عنوان «گفتوگوهای رفع تحریمها» استفاده کرد، مشخص بود که جمهوری اسلامی در این دور اصول روشن، خواستههای شفاف، منطقی و قانونی دارد که معیار هر متن توافقی در هر برههای از زمان و هر نقطهای از مکان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اصول مطرح مورد اشاره، نه خواستههایی غیرمنطقی که به اذعان طرفهای غربی در چارچوب همان توافق هستهای است، ایران به زبان شفاف، صریح و ساده اعلام کرده که اگر به گفته خود غربیها ایران بیشترین همکاری را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته است و دنبال ساخت سلاح هستهای هم نیست، بنابراین باید پرونده پادمانی خود را بسته ببیند. اگر این مذاکرات برای رفع تحریمهای غیرانسانی علیه مردم ایران است؛ باید نتیجه ملموس آن رفع حداکثری همین تحریمها باشد، اگر آمریکا نمیتواند به عنوان سرزمین مستقل بر سر تعهدات بینالمللی خود بماند، بنابراین باید تضمین عملی و منطقی برای عدم تکرار بازیهای ترامپی به ایران ارائه کند. گره زدن این خواستههای منطقی به زمستان غرب و لولههای گاز شرق و ایجاد کارزار رسانهای به این بهانه، نمیتواند جمهوری اسلامی را از آنها دور کند.
قطار مذاکرات در کدام ایستگاه است؟
بررسی و گفتوگو درباره ایده یا پیشنهاد جدید تروییکای اروپا، انگیزه دور جدید مذاکرات رفع تحریمها بود که از ۱۳ مرداد سال جاری و در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزیران خارجه کشورها در وین اتریش آغاز شد. متن پیشنهادی از سوی اروپا و آمریکا از سوی ایران مورد بررسی قرار گرفت، نتیجه این بررسیها از طریق هماهنگکننده مذاکرات به آمریکا ارسال شد، کاخ سفید پس از مطالعه پیشنهادات ایران، متن پیشنویس خود را ارائه کرد و امروز با گذشت یک ماه از این تبادل پیشنویسها، متن پیشنهادات و بررسیهای ایران در پاسخ به متن پیشنویس توافق احتمالی رفع تحریمها که از سوی اروپا و آمریکا ارائه شده بود، روی میز ایران وزارت خارجه آمریکاست. به گفته «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه، تیم کارشناسی جمهوری اسلامی ایران، پس از دریافت پاسخ آمریکا، آن را به دقت مورد بررسی قرار داده و پاسخهای ایران پس از ارزیابی در سطوح مختلف، تدوین و پنجشنبهشب (دهم شهریور) به هماهنگکننده تحویل داده شد. «ساموئل وربرگ» سخنگوی منطقهای وزارت خارجه آمریکا هم از بررسی متن پیشنهادی ایران در زمان مناسب و پاسخ به آن از طریق واسطه اروپایی خبر داد. بلافاصله پس از ارسال متن پیشنهادی ایران، «وِدانت پاتل»، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای مدعی شد که پاسخ تهران سازنده نبود. «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم روز دوشنبه در کنفرانسی خبری عنوان کرد که نسبت به گذشته به حصول توافق در وین جهت احیای برجام کمتر امیدوار است. تکرار واژههایی چون عدم سازنده بودن یا ناامیدکننده بودن، سیاستی قدیمی به منظور انداختن توپ تصمیم در زمین ایران است تا مسئولیت هرگونه شکست احتمالی به دوش تهران باشد.
ایستگاه کاخ سفید و کندی حرکت قطار
توافق با ایران با ۱+۴ و بازگشت آمریکا به برجام، در گرو یک تصمیم و اراده است و این تصمیم باید فارغ از فشارهای رژیم صهیونیستی در کاخ سفید اتخاذ شود. موضوعی که «محمد مرندی» از دیپلماتهای نزدیک به تیم مذاکره کننده پس از ارسال پاسخ ایران، در توییتی به آن اشاره کرده و گفته است که حال زمان آن رسیده که تیم بایدن تصمیمی جدی بگیرد و اگر آمریکا تصمیم درست را بگیرد، توافق میتواند بهسرعت به نتیجه برسد.
اتخاذ این تصمیم اما در واشنگتن با اما و اگرهایی روبروست، انتخابات کنگره آمریکا دو ماه دیگر برگزار میشود و به نوعی سرنوشت «جو بایدن» به این انتخابات گره خورده است. کنگره جمهوریخواه، کار رئیس جمهور دموکرات آمریکا را در همه امور و تصمیمات از جمله پرونده هستهای ایران دشوار خواهد کرد و «لابیمن»های دموکرات راهروهای کاخ سفید باید برای این موضوع چاره کنند. به اذعان نشریه پولتیکو؛ بسیاری از اعضای حزب جمهوریخواه آمریکا به شدت با هر گونه توافق با ایران مخالفند و باتوجه به برگزاری انتخابات میان دورهای کنگره در پاییز سال جاری ممکن است دموکراتها بخواهند از بحث طولانی درباره ایران اجتناب کنند.
تاثیر جنگ در اوکراین هم بر این تصمیم کم نیست، آمریکا در مواجه با پیچیدگیهای بحران اوکراین، موضوع امنیت انرژی اروپای در تنش با روسیه به عنوان یکی از مهرههای اثرگذار در مذاکرات هستهای، با نوعی سردرگمی مواجه است و با علم به این موضوع که تهران و مسکو به عنوان شرکای صاحب انرژی در جهان، باید تصمیمی اتخاذ کند که امنیت انرژی متحدانش را به خطر نیاندازد و روند تصمیمگیری باید با در نظر گرفتن متغییر چین هم همراه باشد.
متغییر مهم دیگر اما واقعیت انکار ناپذیر این دوره از مذاکرات است؛ ایران زیر فشار تحریمهای آمریکا ایستاد و کارزار فشار حداکثری به منظور فروپاشی نظام جمهوری اسلامی به نتیجه نرسید، در طول یک سال گذشته، کشور معطل وین نماند و دولت با تمام دشواری کار را پیش برد. از سوی دیگر جمهوری اسلامی برنامه صلح آمیز هستهای خود را بر اساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی به مسیر عادی خود برگرداند و تعهدات خود را در توافق تعدیل کرد. تصمیمگیری برای کاخ سفید با وجود پارامترهای گفته شده، دشوارتر از همیشه است. پذیرش رویدادهای تازه در عرصه بینالملل، شکست پروژه فشار حداکثری علیه ایران و پیشرفتهای هستهای جمهوری اسلامی، واقعیات موثر در این تصمیم است.
زمستان اروپا، اسم رمز فشار به ایران
با گذشت یک ماه از تبادل پیشنویسهای توافق بین ایران و غرب، کارزار رسانهای آنها در تلاش است تا افکار عمومی ایران و جهان را به این نتیجه برساند که جمهوری اسلامی ایران متاثر از بحران انرژی در اروپا، چشم به راه زمستان است تا از حربه انرژی برای امتیازگیری استفاده کند! این موضوع درحالی از سوی غربی ها مطرح و از سوی برخی در داخل مورد تحلیل قرار میگیرد که واقعیات در میدان از موضوع دیگری حکایت دارد. الف) اصول مصرح ایران در زمستان سال گذشته همان اصولی است که در زمستان امسال و سالهای آینده هم در تصمیمات وزارت خارجه جاری بوده است. ب) ایران در حال حاضر زیرساخت لازم برای تامین گاز اروپا و استفاده از این اهرم برای اثرگذاری بر تروییکای این قاره را در اختیار ندارد. پ) جمهوری اسلامی ایران برخلاف طرفهای غربی هرگز از اهرم انرژی برای فشار به جهان استفاده نکرده است، موضوعی که مرندی هم در توییت روز گذشته خود به آن اشاره و تصریح کرده است: «غرب از تحریمهای بیرحمانه به عنوان یک سلاح استفاده میکند، در حالی که ایران به دنبال روابط عادی با تمامی دولتهای قانونی و غیرمتخاصم است. ایران هیچ گاه از نفت یا گاز به عنوان یک اهرم فشار استفاده نکرده است. آمریکا با طفره رفتن با کلماتی مبهم(اما مهم) موجب بالا رفتن قیمت انرژی در جهان میشود». تابستانی و زمستانی کردن خواستههای منطقی ایران از سوی غرب، بازی رسانهای آنهاست که نیافتادن در دام این بازی هوشیاری میطلبد.
پروندهای که باید بسته شود
«ما روی مسائل باقی مانده پادمانی بسیار جدی هستیم» این جمله را وزیر امور خارجه سوم شهریور ماه اعلام و تصریح کرد: «به هیچ وجه حاضر نیستیم برخی از اتهامات بی اساس آژانس بینالمللی انرژی اتمی باقی مانده باشد و هر زمان بخواهند ادعاهای برخاسته با هماهنگی رژیم صهیونسیتی تکرار کنند». شنیدن این جملات از زبان امیرعبداللهیان با پیش زمینه پروپاگاندای ایران هراسانه غرب، در افکار عمومی داخل و خارج ایران، این تصور یا شاید توهم را به وجود میآورد که عامل کندی مذاکرات و یا عدم توافق احتمالی، سیاستهای جمهوری اسلامی ایران است! اما آیا ایران واقعا توافق نمیخواهد؟ آیا آنچه در مسیر مذاکرات سنگ اندازی میکند؛ خواستههای ایران است؟ پاسخ این پرسش در اظهارات امیرعبداللهیان شفاف اعلام شده است.
ایران سالها و ماههاست که به اذعان آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بیشترین همکاری را با این نهاد بینالمللی داشته است. سطح نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر فعالیتهای هستهای ایران هم در دوران اجرای برجام و هم حتی پس از خروج آمریکا از این توافق و بدعهدی دیگر اعضای آن، همچنان نظارتهای آژانس را تمام و کمال پذیرفته و اجرایی کرد، به منظور اعلام و اثبات حسن نیت خود درباره فعالیتهای هستهای صلحآمیز، نظارتهای گستردهای را از سوی آژانس پذیرفت که نشانه واضح آن دوربینهای فراپادمانی در تأسیسات هستهای بود. سطح این همکاریها به گونهای که بهمن ماه سال ۹۸ «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اذعان کرد که با وجود کاهش اجرای مفاد توافق هستهای بازرسیهای این نهاد از برنامه هستهای ایران همچنان بدون اختلال ادامه دارد و همکاری ایران به عنوان یک کشور تحت بازرسی، دچار اختلال نشده است».
دو سال بعد؛ دی ماه ۱۴۰۰، در اوج اعمال تحریمها علیه ایران از سوی آمریکا و انفعال اروپا، «ژان ایو لودریان» وزیر امورخارجه وقت فرانسه هم به این همکاری اذعان کرد و گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم بهترین گواه همکاری ایران است. با این همه پس از بیتعهدی طرفهای غربی در اجرای برجام و براساس مصوبه قانونی مجلس، جمهوری اسلامی برخی از این نظارتها را کاهش داد و دوربینها را جمع و اعلام کرد، هر زمان طرفهای ایران به تعهدات خود بازگردند این نظارتهای فراپادمانی هم از سوی ایران مجددا اعمال خواهد شد. در این دور از مذاکرات مختومه شدن ادعاهای حوزه پی ام دی (ابعاد احتمالی نظامی) از خواستههای جدی جمهوری اسلامی است. ادعاهایی که به دنبال امضای برجام در سال ۹۴ مختومه شده بود و اکنون به استناد ادعاهای ثابت نشده رژیم صهیونیستی، بار دیگر مطرح شده و تهران را درباره میزان صداقت طرفهای غربی در این زمینه بدبین کرده است.
تهران معتقد است با وجود همکاری و نظارت گستردهای بر فعالیتهای هستهای ایران، تکرار و تأکید موکد جمهوری اسلامی بر عدم تعریف بمب اتم در دکترین دفاعی و ایدئولوژیک خود، با وجود ساعتها و روزها و ماهها مذاکره بر سر اصول مشخص و اثبات حسن نیت ایران در بهرهگیری از انرژی هستهای، باز ماندن پرونده پادمانی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی و طرح اتهاماتی بر پایه توهمات رژیم صهیونیستی، برای هیچ دولت و ملتی قابل پذیرش نیست.
ایران هم بسته شدن پرونده بیاساس اتهامزنی علیه خود را به عنوان خواستهای منطقی در مذاکرات مطرح کرده و جز این مهم به چیزی رضایت نمیدهد. به همین دلیل است که «محمد جمشیدی» معاون رئیسجمهور تصریح کرده است که «در تمامی گفتوگوهای تلفنی آیت الله رئیسی با رؤسای جمهور فرانسه، روسیه و چین، موضع قاطع ایشان این بود که فقط زمانی که ادعاهای پادمانی حل و فصل و بسته شود، توافق نهایی قابل دست یافتن است».
این خواسته منطقی ایران اما دستکم در گفتار شفاهی مقامات آمریکا چندان مقبول نبوده! و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شده است که آمریکا از پیشنهاد بستن پرونده تحقیقات آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص برنامه هسته ای ایران که شرط تهران برای بازگشت به برجام است، حمایت نمیکند.
توافق سازنده برای چه کسی؟
برای آمریکا «سازنده» به معنای پذیرش شرایط آمریکاست. (سازنده) برای ایران به معنای رسیدن به توافقی متعادل و ضمانتدار است؛ این تعریف مرندی از واژه سازنده در مذاکرات است که نشان میدهد، «تضمین» یکی دیگر از اصول اساسی جمهوری اسلامی در این دوره از مذاکرات است. خروج یکجانبه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور وقت آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگشت تحریمها علیه ایران، نشان داد که این توافق را زیادهخواهیهای کاخ سفید بیش از هر عامل دیگری تهدید میکند و دقیقا به همین دلیل است که موضوع تضمین عدم تکرار چنین رویهای از مهمترین خواستههای ایران در این دوره از مذاکرات است. توافق آینده باید نگرانی جمهوری اسلامی در این زمینه را به رسمیت شناخته و تضمینهای قابل استنادی برای رفع آن ارائه کند.
این توافق زمانی سازنده خواهد بود که مهمترین هدف آغاز آن یعنی رفع تحریمها؛ محقق شود. برای جمهوری اسلامی مهمترین کارکرد برنامه جامع اقدام مشترک ایران و کشورهای ۱+۵ از همان ابتدای امضای برجام؛ رفع تحریمهای هستهای بود و ایران در ژوئیه ۲۰۱۵ (تیر ۹۴) تن به محدودیتهایی در برنامه هستهای خود داد تا این تحریمها برطرف شود.
شواهد روی کاغذ گرچه از حضور شرکتهای خارجی در ایران و آغاز رفع تحریمها حکایت داشت اما در عالم عمل و واقعیت، این توافق نتوانست گرهی از اقتصادی ایران باز کند و پس از خروج آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ و بازگشت تحریمها،گره چالشهای اقتصاد کورتر شد. بر همین اساس، تیم مذاکره کننده در دولت سیزدهم، هر توافقی با هر جزئیاتی را منوط و مشروط به رفع تحریمهای غرب علیه ایران اعلام و بر این مهم تاکید دارند و به نظر میرسد هیچ توافقی نهایی نخواهد شد مگر اینکه تحریمها علیه ایران رفع حداکثری شده و فهرست متنوع آن کوتاه شود.
تأمل در تهران، تنش در تلآویو
استراتژی جمهوری اسلامی در این دوره از مذاکرات تامل و صبری است که در سایه آن منافع ملی ایران تامین و تضمین شود اما به همان اندازه صبوری در تهران، تل آویو در تنش برجام است! به نظر میرسد مذاکرات هستهای ایران به عنوان مهمترین موضوع تنشزا در ارکان رژیم صهیونیستی؛ این روزها بیش از همه عامل چنددستگی و ترس شده است.
«یائیر لاپید» نخستوزیر رژیم صهیونیستی مدعی شده است: «با همراهی بنی گانتز وزیر دفاع، نفتالی بنت نخستوزیر چرخشی و سیستم امنیتی، در حال اجرای کمپینی فشرده با هدف جلوگیری از امضای توافق هستهای خطرناک بین ایران و قدرتهای جهان هستیم».
رئیس موساد به واشنگتن سفر کرده و «اسحاق هرتزوگ» رئیس رژیم صهیونیستی در آلمان به سر میبرد تا با پیشنویس احیای توافق هستهای مخالفت کند، «یوسی کوپرواسر» ژنرال بازنشسته و عضو ارشد مرکز امور عمومی بیتالمقدس و رئیس پیشین واحد تحقیقات در اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی اذعان کرده است که این رژیم به تلاش برای استفاده از تمامی کارتهایش به منظور متقاعد کردن آمریکاییها جهت بازنگشتن به توافق هستهای استفاده میکند.
برچسبها برجام تل آویو مذاكرات هسته ای آیتالله رئیسی جو بایدن قیمت ارزمنبع: ایرنا
کلیدواژه: برجام تل آویو مذاكرات هسته ای آیت الله رئیسی جو بایدن قیمت ارز برجام تل آویو مذاكرات هسته ای آیت الله رئیسی جو بایدن قیمت ارز آژانس بین المللی انرژی اتمی جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی ایران دوره از مذاکرات وزارت خارجه آمریکا رژیم صهیونیستی هسته ای ایران توافق هسته ای طرف های غربی رفع تحریم ها عنوان یک هسته ای علیه ایران رسانه ای پیش نویس کاخ سفید نظارت ها متن پیش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۴۴۹۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(ویدئو) تحریمها و اقتصاد نابسامان فرش ایران را به زیر کشید؛ ما منزوی شدهایم
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
فرارو- آسوشیتدپرس نوشت: بازار تاریخی کاشان در مرکز ایران زمانی در مسیر اصلی کاروانها قرار داشت که فرشهای ابریشمی آن در سراسر جهان شناخته شده بود. اما برای بافندگانی که سعی میکنند قالیهای خود در زیر طاقهای باستانی آن بفروشند، دنیایشان تنها از زمان فروپاشی توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی و تنشهای گستردهتر با غرب به هم ریخته است.
به گزارش فرارو، بر اساس آمار گمرک ایران، صادرات فرش که دو دهه پیش از مرز ۲ میلیارد دلار گذشت، در سال گذشته به کمتر از ۵۰ میلیون دلار کاهش یافته است. با ورود کمتر گردشگران و افزایش مشکلات در انجام معاملات بین المللی، فرشهای ایرانی فروخته نمیشوند.
علی فائز، صاحب یک مغازه فرش در بازار کاشان گفت گفت: آمریکاییها از بهترین مشتریان ما بودند. قالیچه یک کالای لوکس است و مشتاق خرید آن بودند و خریدهای بسیار خوبی انجام میدادند. متأسفانه این قطع شده است و ارتباط بین دو کشور برای رفت و آمد بازدیدکنندگان از بین رفته است.
صنعت قالیبافی کاشان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است. بسیاری از بافندگان را زنان تشکیل میدهند که مهارتهای لازم را نسل به نسل فراگرفته و از موادی مانند برگ درخت انگور و پوست میوه انار و گردو برای ساختن رنگهای نخهای خود استفاده میکنند. تولید یک فرش ممکن است ماهها طول بکشد.
برای دههها، گردشگران غربی و دیگران از ایران دیدن میکردند و قالیهایی را به خانههای خود میبردند. پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، ایالات متحده تحریمها را علیه ایران افزایش داد. اما در سال ۲۰۰۰، دولت بیل کلینتون، ممنوعیت واردات خاویار، قالیچه و پسته ایرانی را لغو کرد. مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه وقت آمریکا در آن زمان گفت: ایران در محلهای خطرناک زندگی میکند. ما از تلاشها برای کاهش خطر آن استقبال میکنیم.
در سال ۲۰۱۰، با افزایش نگرانیها در مورد برنامه هستهای ایران، ایالات متحده دوباره واردات فرشهای ایرانی را ممنوع کرد. اما در سال ۲۰۱۵، ایران به توافق هستهای با قدرتهای جهانی دست یافت و تجارت فرش یک بار دیگر مجاز شد. سه سال بعد، در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، به طور یکجانبه ایالات متحده را از توافق هستهای خارج کرد.
فائز با اشاره به تجدید تحریمها به آسوشیتدپرس گفت: از زمانی شروع شد که ترامپ آن سند را امضا کرد. او همه چیز را خراب کرد.
عبدالله بهرامی، مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای تولید کنندگان فرش دستباف ایران نیز علت سقوط این صنعت را تحریمهای ترامپ دانست. وی ارزش صادرات به آمریکا را قبل از تحریمها سالانه ۸۰ میلیون دلار اعلام کرد. او گفته بود که تمام دنیا ایران را با قالیهایش میشناختند.
بدتر شدن اوضاع همان چیزی است که فروشندگان فرش به عنوان کاهش ورود گردشگران به کاشان نیز تلقی میکنند. روزنامه شرق در سال گذشته نوشته بود که گردشگری پرارزش آمریکاییها و اروپاییها در ایران تا حد زیادی متوقف شده است. عزت الله ضرغامی، وزیر گردشگری ایران، در آوریل تاکید کرد که ۶ میلیون گردشگر در ۱۲ ماه گذشته از کشور دیدن کرده اند، هرچند که احتمالاً شامل زائران مذهبی و همچنین افغانها و عراقیهایی میشود که هزینه کمتری دارند.
اما حتی آن دسته از گردشگرانی که حضور پیدا میکنند، با چالش سیستم مالی ایران روبرو هستند، جایی که هیچ کارت اعتباری بزرگ بین المللی کار نمیکند.
فائز گفت: هفته پیش یک مشتری چینی داشتم. او در تلاش بود تا به نحوی پرداخت را انجام دهد، زیرا عاشق فرش بود و نمیخواست آن را رها کند. ما باید به کسانی که میتوانند پول انتقال دهند و حسابهای بانکی در خارج از کشور داشته باشند، کمیسیون زیادی بپردازیم. گاهی اوقات آنها سفارشات خود را لغو میکنند، زیرا پول نقد کافی همراه خود ندارند.
سقوط ارزش ریال باعث شده بسیاری از ایرانیان نیز نتوانند فرش دستباف را خریداری کنند. دستمزدها در این صنعت پایین است و همین امر منجر به افزایش تعداد مهاجران افغان در کارگاههای اطراف کاشان میشود.
جواد آمرزش، یکی از معدود طراحان قدیمی کاشان گفت سفارشات او از ۱۰ سفارش در سال به تنها دو نفر کاهش یافته است. او کارکنان خود را اخراج کرده و اکنون به تنهایی در فضایی تنگ کار میکند.
وی گفت: تورم هر ساعت افزایش مییابد. مردم بارها از تورم ضربه خوردند. من در یک کارگاه بزرگ چهار تا پنج دستیار داشتم. او در حالی که به تنهایی در کارگاهش خندهای تلخ کرد، افزود: ما منزوی شدهایم.